Niektórzy twierdzą, że dzieci zaczynają mówić jeszcze przed pierwszymi urodzinami, inni że dopiero po drugich urodzinach. To spory rozstrzał! Czy 18-miesięczne dziecko powinno już mówić, czy ma jeszcze czas? Sprawdźmy, co wynika z badań nad rozwojem dzieci.

Czy półtoraroczne dziecko mówi?

Tak! Dziecko w wieku 18 miesięcy wypowiada już słowa.

“Słowem” u takiego malucha jest każdy dźwięk, który jest na stałe przypisany do jakiejś reprezentacji – osoby, przedmiotu, czynności czy zjawiska. Słowami będą więc:

• mama, tata, miś

Ale także:

• bum bum, miau, koko – czyli wyrażenia dźwiękonaśladowcze (inaczej zwane onomatopejami)
• da w znaczeniu woda, baba w znaczeniu babcia – czyli sylaby w funkcji słów
• śśśśś na siku, u na samolot – każdy dźwięk, który jest na stałe do czegoś przypisany i jest rozumiany przez najbliższe otoczenie dziecka

Teraz nie wygląda to już tak strasznie, prawda? 🙂

Kiedy dziecko zaczyna mówić?

Wiesz już, co liczy się jako słowo. Kiedy więc można spodziewać się pierwszych słów? Pomiędzy 9. a 15. miesiącem życia.

Skąd mamy takie dane? Z wielu badań, między innymi kierowanego przez M. Smoczyńską – opiszę je po krótce.

Badanie zostało przeprowadzone w latach 2014-15. Do ponad 7 tysięcy rodziców dzieci w wieku 8-36 miesięcy rozesłano kwestionariusze. Dzieci wybrano drogą losowania, by uniknąć sytuacji, w której znaczący procent stanowiłyby na przykład dzieci logopedów 😉 Rodzice na podstawie instrukcji mogli samodzielnie zanotować słowa, które mówią ich dzieci, mogli też skorzystać z pomocy ankietera. Wyniki badania opracowano na podstawie 3331 odesłanych ankiet. Dane naniesiono na siatki centylowe – na poniższym obrazku przedstawiam fragment takiej siatki, a pod nim objaśnienie jak ją interpretować.

Dane z siatek centylowych czytamy w taki sposób (przykład dla dziecka 16-miesięcznego):

wartość dla 50 centyla – w tym wypadku 19 słów – oznacza, że 50% dzieci w wieku 16 miesięcy mówiło właśnie tyle lub mniej, a 50% dzieci mówiło więcej.

Za wartość “minimum” przyjmuje się 10 centyl – na naszym wykresie to 2 słowa – 10% szesnastomiesięczniaków mówiło 2 słowa lub mniej, a 90% dzieci w tym wieku mówiło już więcej.

Rezultaty tego badania pozwalają ustalić zakres normy dla dzieci jednojęzycznych mieszkających w Polsce.

Ile mówi dziecko 18-miesięczne?

Możemy odczytać to z wykresu. Przeciętnie 18-miesięczne dziecko mówi 43 słowa (to wartość dla 50 centyla), a minimum dla tego wieku to 7 słów. Tak, onomatopeje i dźwięki też się liczą!

Co, jeśli półtoraroczne dziecko nie mówi?

Przyjmuje się, że wyniki poniżej 10 centyla oznaczają wysokie ryzyko zaburzeń językowych.
Czy to znaczy, że każde dziecko, które w wieku 18 miesięcy nie mówi jeszcze przynajmniej 7 słów, będzie miało zaburzenia językowe? Nie, to oznacza jedynie, że jest takie ryzyko i wykryliśmy je bardzo wcześnie, więc możemy podjąć interwencję, aby parę miesięcy później dziecko wskoczyło na wyższy centyl. Przedstawienie wyników na siatkach centylowych ma też tę ogromną wartość, że możemy monitorować, czy w mowie dziecka nie pojawił się zastój albo regres.

Jak pomóc dziecku rozwinąć mowę?

Czujesz, że potrzebujesz wsparcia w rozgadaniu maluszka? Dołącz do bezpłatnego kursu mailowego, w którym przez 5 dni będę przesyłać Ci konkretne wskazówki na temat tego, jak rozwijać mowę dziecka.